Fotografując aparatem cyfrowym masz możliwość natychmiastowego obejrzenia wykonanego zdjęcia. Może praktycznie od razu ocenić, czy jest udane albo czy należy coś zmienić. Kadr może być udany, modelka może pięknie się uśmiechnąć, ale po zgraniu na komputer okaże się, że jest za ciemno lub za jasno. Ekran LCD cyfrówki może przekłamywać – szczególnie jeśli chodzi o jasność zdjęcia. Jak sobie z tym radzić? Dziś króciutko o tym, czy jest histogram i dlaczego warto potrafić go interpretować. 

Wykres histogramu pokazujący jasność ogólnie oraz rozbitą na trzy kolorowy składowe.

Histogram to wykres, który pokazuje rozkład jasności na zdjęciu. Skrajna lewa strona to najciemniejsze partie obrazu, a prawa – najjaśniejsza. Środek to oczywiście tony średnie. W pionie ukazana jest ilość pikseli o danej jasności na zdjęciu. Na histogramie zobaczysz albo tylko pojedynczy wykres przedstawiający luminację zbiorczo lub także osobne wykresy dla głównych barw składowych – czerwonej, zielonej i niebieskiej. Praktycznie dla każdego zdjęcia te wykresy są inne i nie ma w zasadzie histogramu idealnego. Mimo to, można dość łatwo i szybko dzięki niemu ocenić, czy zdjęcie jest poprawnie naświetlone. No i uda się uniknąć zaskoczenia po wrzuceniu zdjęć na dysk twardy komputera.

Najprostszy histogram. Tylko luminancja.

Możemy to zrobić na dwa sposoby – w czasie fotografowania lub już po zrobieniu zdjęcia. Jeśli masz w swoim aparacie tryb Live View, to zapewne można włączyć histogram i obserwować jego zmiany na żywo i jakoś zareagować, aby dobrze naświetlić zdjęcie. Jeśli nie masz tej możliwości, to po prostu po zrobionym zdjęciu włączasz podgląd histogramu i sprawdzasz, czy wszystko jest OK.

Kiedy jest OK? Jak już wspominałem, każdy wykres jest inny i mocno zależy od kadru, ale histogram poprawnie naświetlonego zdjęcia nie będzie przesadnie ciążyć ku lewej lub prawej stronie. Zbyt mocno prześwietlone fragmenty zdjęcia (wykres przyklejony do prawej krawędzi) spowoduje utratę szczegółów w jasnych partiach. Analogicznie ma się sytuacja z ciemnymi fragmentami zdjęcia, tylko tym razem plama nie będzie jasna, a czarna.

Potrafiąc odczytać histogram, łatwo określisz czy zdjęcie jest za ciemne albo przepalone nawet, jeśli ekranik aparatu mocno przekłamuje, a nie jest to wcale tak rzadka sytuacja. Przed przepaleniami ostrzeże Cię także włączona opcja wskazywania zbyt jasnych partii obrazu podczas przeglądania zdjęć. Migające na czerwono obszary na zdjęciu na pewno nie umkną Twojej uwadze i doprowadzą do korekcji ustawień ekspozycji.